Μποτιλιάρισμα "φάντασμα" | Το φαινόμενο που ταλαιπωρεί χιλιάδες οδηγούς

 

Το μποτιλιάρισμα είναι από μόνο του εκνευριστικό φαινόμενο. Όταν μάλιστα δημιουργείται χωρίς ορατό λόγο μπορεί να σε τρελάνει. Όμως το φαινόμενο έχει εξηγηθεί μαθηματικά και αυτό είναι μία καλή βάση για να εξαλειφθεί στο μέλλον.

Συγκοινωνιολόγοι στις ΗΠΑ επιχείρησαν από το 1950 να εξηγήσουν θεωρητικά το φαινόμενο. Το 2008, ο Ιάπωνας συγκοινωνιολόγος Σουγκιγιάμα έκανε ένα πείραμα στο οποίο παρουσίαζε τη δημιουργία του. Σε έναν κύκλο ασφάλτου μήκους 230 μέτρων έβαλε 22 αυτοκίνητα και ζήτησε από τους οδηγούς τους να κινούνται με σταθερή ταχύτητα 30 χλμ./ώρα. Έτσι κι έγινε. Μετά από λίγο όμως, άρχισαν να δημιουργούνται κωλύματα χωρίς να υπάρχει ουσιαστικό εμπόδιο. Όλα ξεκινούσαν από το πρώτο αυτοκίνητο που επιβράδυνε στιγμιαία. Ακολουθούσε το δεύτερο, το τρίτο και ούτω καθεξής, μέχρι που σε κάποια στιγμή κάποια αυτοκίνητα σταματούσαν εντελώς. Συμπέραναν μάλιστα ότι το κάθε κώλυμα δημιουργεί πίσω του σειρά άλλων – τα οποία έχουν το σχήμα ωστικών κυμάτων – μέχρι να αλλάξουν οι συνθήκες (λιγότερα αυτοκίνητα, χαμηλότερες ταχύτητες, διαπλάτυνση του δρόμου κτλ.) και να απελευθερωθεί η κίνηση. Τι προκαλεί το μποτιλιάρισμα – φάντασμα; Αν όλα τα αυτοκίνητα ήταν συνδεδεμένα μεταξύ τους – σαν τα βαγόνια ενός τρένου – δεν θα υπήρχε ποτέ μποτιλιάρισμα. Όμως το κάθε αυτοκίνητο έχει τη δική του λογική – τη λογική του οδηγού του. Όταν κινούμαστε ο ένας πίσω από τον άλλο – με 80 km/h ας πούμε – και μάλιστα σε μικρές αποστάσεις, η παραμικρή ανωμαλία έχει δραματικά αποτελέσματα. Αν αφήσει και μόνο το γκάζι ο μπροστινός μας, μέχρι να το αντιληφθούμε, θα τον έχουμε πλησιάσει τόσο ώστε θα πρέπει να φρενάρουμε στιγμιαία παρότι εκείνος επιταχύνει και πάλι. Αν πηγαίναμε με 80 km/h και η ταχύτητα πέσει για παράδειγμα στα 70, αντίστοιχα θα πρέπει να φρενάρει και ο πίσω ώστε να επιβραδύνει ακόμη περισσότερο, δηλαδή κάτω από τα 70. Αλυσιδωτά, αρκετά πιο πίσω, οι επόμενοι θα πέσουν στα 50, 40, 30, 20km/h μέχρι που ένας οδηγός θα αναγκαστεί να σταματήσει εντελώς. Το ίδιο και αυτοί που τον ακολουθούν. Αυτό ακριβώς είναι ένα μποτιλιάρισμα – φάντασμα!